Co pozwala oddychać nam i naszemu domowi?
Bardzo często uważa się, że skutecznym rozwiązaniem problemu braku wentylacji jest klimatyzacja. Ma ona jednak za zadanie utrzymanie odpowiednich parametrów fizycznych powietrza w tym jego temperatury i wilgotności i nie wpływa zazwyczaj na skła powietrza.
Klimatyzacja chłodzi latem i może grzać zimą. Systemy klimatyzacji nie dokonują wymiany powietrza w pomieszczeniach, pomieszczeniach jedynie je "obrabiają". Z tego powodu bardzo często przebywanie w pomieszczeniach klimatyzowanych nie chroni nas od zmęczenia i senności powodowanych nadmierną ilością dwutlenku węgla.
Wszystkie nowoczesne klimatyzatory wyposażone są w unikalny system podwójnej filtracji pozwalający na wychwycenie i neutralizację kurzu, zanieczyszczeń organicznych jak pleśń lub pyłek kwiatowy. Filtry oczyszczające powietrze wykorzystują naturalną elektrostatyczność do wywołania wzajemnego przyciągania cząstek kurzu, pleśni, owadów itd.
Filtry z węgla aktywowanego pomagają wyeliminować przykre zapachy, włączając w to dym tytoniowy. Filtr Silver Nano ma zdolność usuwania 99,99% cząsteczek kurzu oraz bakterii i wirusów.
Budynek "oddycha" tylko dzięki wentylacji pomieszczeń. Oddychanie to powinno spełniać dwie funkcje:
- powodować przepływ powietrza przez wszystkie pomieszczenia
- gwarantować odpowiednią wymianę powietrza we wszystkich pomieszczeniach
W pomieszczeniach, w których nie przebywają ludzie i nie są zainstalowane urządzenia zużywające tlen (np. kocioł c.o.) wystarczające jest zapewnienie minimalnego przepływu powietrza w celu usunięcia z nich wilgoci. Tam gdzie przebywają ludzie i zwierzęta oraz są urządzenia zużywające tlen należy zapewnić odpowiednią ilość świeżego powietrza.
![]() |
Instalacja wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej za pośrednictwem systemu kanałów i wentylatorów zapewnia odpowiednią wymianę powietrza w każdej części domu. Intensywność wymian powietrza możemy dostosować do potrzeb przebywających w domu ludzi lub zamontowanych urządzeń. |
W naszym kraju nie jest powszechna wiedza na temat oddychania domu, a co najważniejsze nie grzeszą nią zbytnio sami projektanci. Jest to konsekwencja czasów PRL-u, gdy po domach hulały przeciągi a ilość szczelin w stolarce i ścianach była zmora mieszkańców. W takich warunkach wstawienie kratek wentylacyjnych w kuchni i w łazience rozwiązywało problem wentylacji.
Takie podejście właśnie jest przyczyną tego, ze przy budowie domów zarówno jedno - jak i wielorodzinnych najczęściej popełnianym błędem w zakresie wentylacji jest wykonanie jedynie kanałów wywiewnych wyprowadzonych kominami na dach. Zapomina się przy tym, ze dom nie "produkuje" powietrza, że nie cierpi on próżni i w miejsce usuniętego ciepłego powietrza natychmiast wpływa z dworu powietrze świeże i zimne. Jeśli nie przewidzieliśmy systemu wprowadzania powietrza do wnętrza wówczas jego brak uzupełniony zostanie przez odwrócenie ciągu w jednym z kanałów przeznaczonych do wywiewu. Jest to najczęściej kanał w łazience. Powoduje to przede wszystkim skuteczne wychładzanie łazienki a także sąsiadujących z nią pomieszczeń. Jednocześnie nie zapewnia to wentylacji pozostałych pomieszczeń w domu.
![]() |
![]() |
Wykonanie w domu jedynie wentylacji grawitacyjnej wywiewnej jest częstym błędem. Jeśli nie przewidzieliśmy systemu wprowadzania powietrza do budynku to często dzieje się to, że jeden z kanałów lub kominów staje się miejscem uzupełnienia powietrza. W sytuacji odwróconego ciągu odczuwamy dyskomfort, ponieważ z kratki zamiast wyciągać powietrze to nawiewa nam np. zimą powietrze bardzo zimne. Powoduje to znaczne wychłodzenie pomieszczenia a w sytuacji palenia w kominku sytuacja staje się jeszcze bardziej odczuwalna. | Aby uniknąć odwracania się ciągu wentylacyjnego w jednym z kanałów lub kominów producenci szczelnych okien wymyślili w nich tzw. mikrowentylację. Jest ona niczym innym jak wykonaniem w oknie otworu, przez który powietrze ma się dostawać do środka domu. Pomysł ten załatwia sprawę oddychania domu lecz nie dostarcza odpowiedniej ilości powietrza i powoduje duże straty ciepła. Do pomieszczeń dostaje się zimne powietrze bezpośrednio z, zewnątrz które musimy dodatkowo ogrzać. |
Aby temu zaradzić producenci szczelnych okien wymyślili tzw. mikrowentylacji, która jest niczym innym jak rozszczelnieniem okien i polega na wykonaniu w nich specjalnej dziury, jako wlotu powietrza do wnętrza. Pomysł ten rozwiązuje jednak tylko jeden z problemów. Dzięki niemu oddycha jedynie dom, nie gwarantuje jednak odpowiedniej ilości powietrza jego mieszkańcom, ponieważ jak sama nazwa wskazuje jest to wentylacja mikroskopijna. Z tego powodu jest ona mało skuteczna w pomieszczeniach użytkowanych przez ludzi. W nich, bowiem zapotrzebowanie na świeże powietrze znacznie przekracza zdolności przepustowe mikrowentylacji, a otwory wlotowe powietrza winny być dobierane stosowanie do zapotrzebowania i mieć odpowiednio duże rozmiary. To z kolei sprawia, że w okresie chłodów do domu dostają się duże ilości zimnego powietrza powodujące wychłodzenie pomieszczeń i przynoszące znaczące straty energii przeznaczonej na ogrzewanie domu.
Zdjęcia nawiewników okiennych
Układ samoczynnego przepływu powietrza przez dom nazywa się wentylacją grawitacyjną. Jak stwierdziliśmy jest ona zazwyczaj zbyt mało efektywna i rzadko zapewnia pokrycie potrzeb zarówno budynku jak i jego mieszkańców. Jeśli natomiast jest wykonana prawidłowo to powoduje duży wzrost kosztów eksploatacji - ze względu na nadmierne zużycie energii na cele ogrzewania.
Budowa "szczelnych" domów spowodowała, że skuteczne oddychanie domu zapewnia wentylacja mechaniczna z układem nawiewu i wyciągu powietrza. Jest ona realizowana przy pomocy dwóch wentylatorów i specjalnego systemu kanałów rozprowadzających powietrze do wszystkich pomieszczeń. Odpowiedni dobór elementów instalacji pozwala nie tyko powodować przepływ powietrza w pomieszczeniach, ale dostarczać do nich odpowiednią jego ilość. Dzięki temu wentylacja nawiewno-wywiewna w domu jest w stanie w pełni zaspokoić potrzeby budynku i jego mieszkańców.
![]() |
1 - Wyrzutnia powietrza 2 - System kanałów nawiewnych 3 - System kanałów wyciągowych 4 - Wentylatory /nawiew i wyciąg/ 5 - Puszki filtracyjne 6 - Czerpnia powietrza |
Zastosowanie odpowiednich filtrów pozwala na oczyszczenie powietrza wchodzącego do domu z zanieczyszczeń mechanicznych, co znacząco obniża jego alergiczne działanie.
![]() |
![]() |
Wentylator nawiewny i wyciągowy | Filtr powietrza zewnętrznego i usuwanego |
Wentylacja ta posiada jeszcze jedną bardzo ważną cechę. Dzięki zastosowaniu w niej urządzenia zwanego wymiennikiem ciepła powietrze-powietrze daje możliwość odzyskania znacznych ilości ciepła wyrzucanego z powietrzem zużytym i podgrzania nim zimnego powietrza wprowadzanego do domu z dworu.
![]() |
![]() |
Schemat przedstawiający zestaw wentylacyjny w oparciu o wymiennik ciepła spiralno-przeciwprądowy firmy Bartosz wraz z przedstawieniem rozkładu temperatur za i przed wymiennikiem. |
Najnowsze rozwiązanie (wymiennik WS - BARTOSZ) to rekuperator przeciwprądowy o konstrukcji spiralnej, będący efektem polskiej myśli technicznej, pozwala odzyskać 85% i więcej ciepła z powietrza wychodzącego nawet przy temperaturach zewnętrznych sięgających -30°C. Wymiennik WS BARTOSZ zainstalowany w zestawach wentylacyjnych sprawdził się w kilkuset instalacjach pracujących na terenie całego kraju.